Bestaansonzekerheid van de zzp'er
info • 23 juni 2025

Column door René Dongelmans
"Demissionair minister zet een groep weg die bijna 20% van de gehele beroepsbevolking vertegenwoordigt. "

Demissionair minister Eddy van Hijum van SZW is vast van plan de wet VBAR nog deze zomer door de tweede kamer te loodsen. Van Hijum is inmiddels het boegbeeld van de NSC, dé partij voor bestaanszekerheid. Met de invoering van de wet VBAR voedt hij juist de bestaansonzekerheid van 1,7 miljoen zzp-ers in Nederland. “Je hebt toch liever een werknemer dan iemand die even een klusje komt doen en weer weg is”. Hiermee zet hij een groep weg die bijna 20% van de gehele beroepsbevolking vertegenwoordigt.


Het feit dat deze groep (zzp'ers) zo groot is, zegt iets over de huidige arbeidsmarkt en de behoeften van ‘de werkenden’ in Nederland. Schrijnend dat een minister van een partij die waarschijnlijk geheel van het politieke podium verdwenen is na de verkiezingen in oktober dit jaar, nog zo zijn schadelijke stempel wil drukken op de arbeidsmarkt.


In een tijd dat in alle sectoren een schreeuwend tekort aan arbeidskrachten is, lijkt een meerderheid in de tweede kamer een aanzienlijk deel van de beroepsbevolking eerder te demotiveren dan te motiveren aan het arbeidsproces deel te nemen. 

 

Waarom de wet VBAR?

De minister wil middels de wet VBAR schijnzelfstandigheid tegengaan. Hoe groot de groep schijnzelfstandigen is weet hij niet, laat staan hoe groot de groep ‘gedwongen schijnzelfstandigen’ is.

Inmiddels is er een ogenschijnlijk prima alternatief, de zelfstandigenwet. Een initiatief van VVD, BBB, D66 en SGP. Deze gaat uit van de zelfstandige die op geheel vrijwillige basis als ondernemer in plaats van werknemer deel wil nemen aan het arbeidsproces. 

 

Wat wellicht minder bekend is, doch zeker zo belangrijk blijkt voor politiek Den Haag, dat Brussel van Nederland een hervorming van onze arbeidsmarkt eist in ruil voor de gegeven EU coronasteun. Van Hijum doet voorkomen alsof VBAR hier de enige oplossing voor is, doch dat is geheel niet het geval, zie bijvoorbeeld de zelfstandigenwet.

De steun, die zo’n 600 miljoen euro behelst lijkt een grote drijfveer te zijn om de wet VBAR snel in te voeren, zo bleek uit een Kamercommissie vergadering eerder dit jaar. 

Dat zou betekenen dat de bestaanszekerheid van 1,7 miljoen zzp'ers verkocht wordt voor 600 miljoen euro aan steun vanuit Brussel. 

 

Hervorming arbeidsmarkt.

Dat een hervorming noodzakelijk is moge duidelijk zijn, de groep van 1,7 miljoen zzp'ers groeit ondanks de bestaansonzekerheid nog steeds. Ruben van Houweling, arbeidsrechtprofessor geeft aan dat het hoog tijd is dat ‘de werkende’ centraal gesteld dient te worden in plaats van de contractvorm. Dit doet naar mijn mening recht aan de behoefte van de werkenden in Nederland.

 

Op dit moment zoeken de zzp'ers, opdrachtgevers en intermediairs krampachtig en koortsachtig een manier om zo veilig mogelijk door de brandende handhavingshoepel van SZW en de Belastingdienst te springen. Vele zzp-ers zien hun zorgvuldig opgebouwde bestaan in rook opgaan en staan machteloos. Comité zzp zoekt naar mogelijkheden om het tij te keren. Hiervoor is nodig dat de zzp'ers zichzelf gaan organiseren als een zelfstandige koepel in de polder.


René Dongelmans 

door voorzitter 2 november 2025
Onlangs hebben dertien grote en middelgrote zorgorganisaties, waaronder systeemaanbieders, de noodklok geluid bij de ministers van SZW, VWS en de staatssecretaris van LMZ. In alle regio’s in Nederland doen zorgorganisaties illegaal aan kartelvorming door gezamenlijk zzp'ers per definitie geen opdrachten meer te verstrekken.
door info 28 oktober 2025
Verkiezingsdag, maar: democratische legitimatie van zzp-beleid zo goed als afwezig 
door info 23 oktober 2025
...maar wat moeten we daarvoor stemmen?
door info 13 oktober 2025
Verkiezingen: hebben 1,7 miljoen zzp’ers een échte keus?
door info 6 oktober 2025
Van een sterke naar een zwakke flexmarkt
door Peer Goudsmit 4 september 2025
Nederland telt inmiddels bijna 2 miljoen (ruim 1.78 miljoen volgens de Kamer van Koophandel) zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) – van creatieve professionals tot bouwvakkers, van pakketbezorgers tot consultants (vaak, dus niet allemaal) . Hun bijdrage aan de economie is onmiskenbaar, hun flexibiliteit een zegen voor opdrachtgevers. Toch zitten ze in een sociale spagaat: ons stelsel van sociale zekerheid is nog altijd vooral afgestemd op, en alleen toegankelijk voor, werknemers. Het gevolg: onzekerheid, scheve concurrentie en een groeiende kloof tussen vrijheid en vangnet. We stuiten op drie hardnekkige problemen: (1) de gebrekkige dekking van het sociale stelsel voor zelfstandigen, (2) de bescherming van gedwongen of schijnzelfstandigen, en (3) het hardnekkige feit dat veel mensen denken dat veel zelfstandigen hun eigen risico’s – ziekte, ouderdom, armoede – onvoldoende afdekken. De werkelijke cijfers lees je hier .
door info 2 september 2025
De aanpak schijnzelfstandigheid gaat niet over het beschermen van kwetsbare werkenden.
door info 2 september 2025
Op verzoek weerleggen we ook enkele misvattingen over gedwongen zzp'ers. Die zijn er, maar de meesten (9 op 10) zijn juist heel blij.
1 september 2025
"Ze zijn onverzekerd, hebben geen pensioen, ze dragen niet bij en zijn dus kwetsbaar"
door info 1 augustus 2025
Als mede-oprichter van Comité Zzp zie, hoor en lees ik dagelijks de uitdagingen waar zzp'ers én opdrachtgevers tegenaan lopen bij de handhaving door de Belastingdienst. Vanaf 1 januari 2025 controleert de Belastingdienst namelijk strenger op schijnzelfstandigheid. Dit zorgt voor veel onzekerheid in de markt. Zzp'ers worden slachtoffer van beleid en verdienen echt gehoord te worden. De arbeidsmarkt bestaat uit 3 groepen. Werkgevers, zzp'ers en werknemers. De aantallen zouden ook eerlijker verdeeld kunnen worden in de adviesorganen. In het verleden was er een zogenaamde "handhavingspauze" waarbij boetes nauwelijks werden opgelegd. Nu die voorbij is, moet iedereen aantonen dat hun arbeidsrelatie klopt. Het lastige is dat de Wet vaak onduidelijk is over wat nu écht zelfstandig ondernemerschap betekent. Wanneer is er sprake van zelfstandigheid en wanneer van een (fictief) dienstverband? De praktijk is vaak genuanceerder dan de regels vermoeden. Dat is en blijft een ingewikkeld verhaal en de Webmodule maakt het niet beter. In 2025 geldt als overgangsjaar met een zogeheten "zachte landing". Wie onverhoopt (niet bewust dus) in de fout gaat, krijgt eerst een waarschuwing en de kans om orde op zaken te stellen. Dit biedt betrokkenen tijd om samen hun afspraken opnieuw te bekijken. Het slechte nieuws is dus dat de zzp'er, ondernemer én de economie het kind van de rekening zijn door het bizarre beleid. Er is ook goed nieuws. Als zzp'ers willen we niet machteloos staan. Comité Zzp bundelt de krachten van meer dan 1,6 miljoen zzp'ers in Nederland. We hebben eerder al meer dan 11.500 handtekeningen verzameld voor onze petitie die wij aan de vaste Kamercommissie hebben aangeboden. Al honderden zzp'ers hebben inmiddels hun input gegeven bij onze gezamenlijke klacht bij de Nationale Ombudsman en de Autoriteit Consument & Markt (ACM). Deze collectieve actie laat zien dat we als zzp-gemeenschap sterk staan wanneer we samenwerken. Door onze ervaringen te bundelen maken we de problemen zichtbaar voor beleidsmakers en zorgen we ervoor dat de stem van de zelfstandige ondernemer wordt gehoord. Wil jij ook je stem laten horen? Via de website van Comité ZZP kun je eenvoudig je klacht indienen. Door samen op te trekken versterken we onze positie en werken we naar een eerlijkere behandeling van zelfstandige ondernemers. Want zelfstandig werken is een recht, geen gunst. Samen zorgen we ervoor dat eerlijke zzp'ers ook als echte zelfstandige kunnen blijven werken. Dien je klacht in via www.comitezzp.nl/klachtombudsman en word onderdeel van de oplossing. Peer Goudsmit